FAQ

Zgodnie z ustawą z dnia 14 grudnia 2012 roku o odpadach (Dz. U. z 2013 r., poz. 21 ze zm.) przez odzysk rozumie się jakikolwiek proces, którego głównym wynikiem jest to, aby odpady służyły użytecznemu zastosowaniu przez zastąpienie innych materiałów, które w przeciwnym przypadku zostałyby użyte do spełnienia danej funkcji, lub w wyniku którego odpady są przygotowywane do spełnienia takiej funkcji w danym zakładzie lub ogólnie w gospodarce.

Zgodnie z ustawą z dnia 14 grudnia 2012 roku o odpadach (Dz. U. z 2013 r., poz. 21 ze zm.) przez recykling rozumie się odzysk, w ramach którego odpady są ponownie przetwarzane na produkty, materiały lub substancje wykorzystywane w pierwotnym celu lub innych celach; obejmuje to ponowne przetwarzanie materiału organicznego (recykling organiczny), ale nie obejmuje odzysku energii i ponownego przetwarzania na materiały, które mają być wykorzystane jako paliwa lub do celów wypełniania wyrobisk.

Recykling chemiczny – polega na przetworzeniu odpadów na materiały o innych właściwościach fizyko-chemicznych.

Metoda ta zwana również recyklingiem surowcowym, polega na rozłożeniu makrocząsteczek na frakcje o mniejszej masie cząsteczkowej. Może to nastąpić np. poprzez pirolizę, uwodornienia lub hydrolizy. Uzyskane frakcje o mniejszej masie cząsteczkowej mogą być następnie ponownie użyte w syntezie. Przykładem takiego recyklingu jest wytworzenie materiału termoizolacyjnego z makulatury.

Recykling materiałowy – polega na powtórnym wykorzystania odpadów, jako surowców wtórnych do wytworzenia nowych produktów o właściwościach użytkowych.

Recykling termiczny – to spalenie odpadów z odzyskiem wytwarzanej w tym procesie energii. Używanie w tym kontekście pojęcia recykling nie jest do końca poprawne, gdyż termiczne przekształcenie odpadów w celu odzyskania energii jest definiowane jako odzysk. Celem procesu spalania jest zmniejszanie masy i objętości odpadów i odzyskiwanie zawartej w nich energii w specjalnie do tego przystosowanych zakładach.

Recykling organiczny – rozumie się przez to obróbkę tlenową, w tym kompostowanie, lub beztlenową odpadów, które ulegają rozkładowi biologicznemu w kontrolowanych warunkach przy wykorzystaniu mikroorganizmów, w wyniku której powstaje materia organiczna lub metan; składowanie na składowisku odpadów nie jest traktowane jako recykling organiczny.

Zgodnie z ustawą z dnia 13 czerwca 2013 roku o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. 2016 r, poz. 1863) odpady opakowaniowe to opakowania wycofane z użycia, stanowiące odpady w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, z wyjątkiem odpadów powstających w procesie produkcji opakowań.

Zgodnie z ustawą z dnia 13 czerwca 2013 roku o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. 2016 r, poz. 1863) opakowaniem jest wyrób, w tym wyrób bezzwrotny, wykonany z jakiegokolwiek materiału, przeznaczony do przechowywania, ochrony, przewozu, dostarczania lub prezentacji produktów, od surowców do towarów przetworzonych.

Za opakowanie uważa się:

• wyrób spełniający funkcje opakowania, o których mowa powyżej, bez uszczerbku dla innych funkcji, jakie opakowanie może spełniać, z wyłączeniem wyrobu, którego wszystkie elementy są przeznaczone do wspólnego użycia, spożycia lub usunięcia, stanowiącego integralną część produktu oraz niezbędnego do przechowywania, utrzymywania lub zabezpieczania produktu w całym cyklu i okresie jego funkcjonowania;
• wyrób spełniający funkcje opakowania, o których mowa powyżej:
  1. wytworzony i przeznaczony do wypełniania w punkcie sprzedaży,
  2. jednorazowego użytku – sprzedany, wypełniony, wytworzony lub przeznaczony do wypełniania w punkcie sprzedaży;
• część składową opakowania oraz złączony z opakowaniem element pomocniczy, spełniające funkcje opakowania, o których mowa powyżej, z tym że element pomocniczy przyczepiony bezpośrednio lub przymocowany do produktu uważa się za opakowanie, z wyłączeniem elementu stanowiącego integralną część produktu, który jest przeznaczony do wspólnego użycia lub usunięcia.

Przykładowy wykaz wyrobów, w tym części składowych opakowań oraz złączonych z wyrobem elementów pomocniczych, które uznaje się albo nie uznaje się za opakowanie określony jest w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 22 października 2013 roku w sprawie przykładowego wykazu wyrobów, które uznaje się albo nie uznaje się za opakowanie (Dz. U. z 2013 r., poz. 1274).

Jednak czasami przedsiębiorcy mają problemy z określeniem, czy na pewno mają do czynienia z opakowaniem. W takich sytuacjach bardzo pomocne są norma PN-O-79000:97 i aneks zawarty w dyrektywie 2004/12/WE. Definicja opakowania podkreśla jego funkcję ochronną. W razie wątpliwości trzeba określić podstawowe przeznaczenie wyrobu. Jeśli jest nim ochrona zawartości, to towar należy sklasyfikować jako opakowanie. Jeśli funkcja zasadnicza jest użytkowa, to należałoby rzecz zakwalifikować jako przedmiot użytku – jest to korzystne dla przedsiębiorcy, ponieważ za taki nie trzeba uiszczać opłaty produktowej. Do wyrobów, które powinny być traktowane jako przedmioty samodzielnego użytku, zalicza się np. puderniczki, oprawki szminek, tuszu do rzęs czy sztyftów pielęgnacyjnych, a także patyczki do lodów, pudełka na zapałki, jeśli mają część umożliwiającą ich zapalenie. Nie powinno się również traktować jako opakowań objętych obowiązkiem recyklingu takich wyrobów, jak: folia kuchenna, torebki śniadaniowe i folia aluminiowa, służących do użytku domowego, a także: skrzynek na narzędzia, osłonek do wędlin, saszetek z herbatą, powłok woskowych do serów, szklanych, metalowych lub plastikowych elementów zniczy, doniczek do hodowli roślin, pojemników z tuszem do drukarek, pudełek do CD-ROM itp. Do opakowań należy natomiast zakwalifikować wyroby pełniące funkcje opakowań jednostkowych lub zbiorczych, które są przeznaczone do pakowania w sklepach. Chodzi np. o torby papierowe i z tworzywa sztucznego, do których wkłada się kupione towary. Również naczynia jednorazowego użytku (tace, kubki itp.), sprzedawane z produktem lub przeznaczone do napełniania w punktach sprzedaży, są traktowane jako opakowania.

Zgodnie z ustawą z dnia 13 czerwca 2013 roku o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. 2016 r, poz. 1863) odpady opakowaniowe to opakowania wycofane z użycia, stanowiące odpady w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, z wyjątkiem odpadów powstających w procesie produkcji opakowań.

Zgodnie z ustawą z dnia 13 czerwca 2013 roku o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. 2016 r, poz. 1863) opakowaniem wielomateriałowym jest opakowanie wykonane co najmniej z dwóch różnych materiałów, których nie można rozdzielić ręcznie lub za pomocą prostych metod mechanicznych.

Zgodnie z ustawą z dnia 13 czerwca 2013 roku o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. 2016 r, poz. 1863) wprowadzenie do obrotu opakowań lub produktów w opakowaniach następuje w dniu:

1. ich wydania z magazynu albo przekazania osobie trzeciej, w przypadku opakowań i produktów w opakowaniach wytworzonych na terytorium kraju;
2. ich przywozu na terytorium kraju;
3. wystawienia faktury potwierdzającej odpowiednio wewnątrzwspólnotowe nabycie opakowań albo wewnątrzwspólnotowe nabycie produktów w opakowaniach.

Zgodnie z ustawą z dnia 13 czerwca 2013 roku o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. 2016 r, poz. 1863) wprowadzenie do obrotu opakowań lub produktów w opakowaniach następuje w dniu:

1. ich wydania z magazynu albo przekazania osobie trzeciej, w przypadku opakowań i produktów w opakowaniach wytworzonych na terytorium kraju;
2. ich przywozu na terytorium kraju;
3. wystawienia faktury potwierdzającej odpowiednio wewnątrzwspólnotowe nabycie opakowań albo wewnątrzwspólnotowe nabycie produktów w opakowaniach.

Zgodnie z ustawą z dnia 13 czerwca 2013 roku o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. 2016 r, poz. 1863) przedsiębiorca:

• wprowadzający opakowania,
• eksportujący opakowania,
• eksportujący produkty w opakowaniach,
• dokonujący wewnątrzwspólnotowej dostawy produktów w opakowaniach,
• wprowadzający produkty w opakowaniach

– jest obowiązany sporządzić i złożyć marszałkowi województwa roczne sprawozdanie o produktach w opakowaniach, opakowaniach i o gospodarowaniu odpadami opakowaniowymi, wynikające z Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 10 lutego 2016 r. w sprawie wzoru formularza sprawozdania za rok 2015 i za rok 2016 (Dz.U. 2016 poz. 182).

Zgodnie z ustawą z dnia 14 grudnia 2012 roku o odpadach (Dz. U. z 2013 r., poz. 21 ze zm.) w przypadku zlecenia zapewnienia odzysku, w tym recykling odpadów opakowaniowych organizacji odzysku opakowań sprawozdanie to w imieniu przedsiębiorcy składa organizacja odzysku opakowań.

Sprawozdanie składa się do 15 marca za rok poprzedni do urzędu marszałkowskiego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania przedsiębiorcy lub siedzibę firmy.

UWAGA! Za lata 2012 – 2014 sprawozdanie OŚ-OP1 oraz sprawozdania OPAK-1, OPAK-2, OPAK-3 składa się na zasadach dotychczasowych.

Zgodnie z ustawą z dnia 13 czerwca 2013 roku o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. 2016 r, poz. 1863) wprowadzający produkty w opakowaniach oraz organizacja odzysku opakowań, którzy nie wykonali obowiązku zapewnienia odzysku w tym recyklingu odpadów opakowaniowych, są obowiązani wnieść opłatę produktową obliczoną oddzielnie w przypadku nieosiągnięcia wymaganego poziomu:

1. recyklingu, w tym recyklingu dla wszystkich opakowań razem;
2. odzysku.

Oblicza się ją na podstawie określonych w załączniku nr 1 do ww. ustawy wymaganych do osiągnięcia poziomów odzysku i recyklingu oraz stawek jednostkowej opłaty, które określane będą w rozporządzeniach Ministra Środowiska.
Należy podkreślić, że dopiero niewywiązanie się z obowiązku uzyskania odpowiedniego poziomu odzysku i recyklingu powoduje konieczność zapłaty opłaty produktowej. Wysokość należnej opłaty produktowej oblicza się zgodnie ze wzorem:

N -wysokość należnej opłaty produktowej w zł,

W – ilość w sztukach lub masę w kg opakowań lub produktów wprowadzonych na rynek w drodze sprzedaży lub importu w roku sprawozdawczym,

p – poziom odzysku (recyklingu) w [%],

o – osiągnięta wielkość odzysku (recyklingu) odpadów opakowaniowych lub poużytkowych obliczoną jako iloraz wielkości faktycznie poddanych odzyskowi (recyklingowi) i wielkości wprowadzonych na rynek opakowań lub produktów w [%],

s – stawka jednostkowa opłaty produktowej w zł/szt. lub w zł/kg,

W przypadku, gdy poziom osiągniętego odzysku lub recyklingu jest wyższy niż ten do osiągnięcia którego obliguje ustawa – przedsiębiorca nie wnosi opłaty produktowej.

Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 roku o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. 2016 r, poz. 1863) nie daje takiej możliwości. Ustawodawca tłumaczy brak tej możliwości zmianą sposobu wyliczania osiągniętego poziomu odzysku i recyklingu, a więc odnoszenie się do mas opakowań wprowadzonych do obrotu w poprzednim roku kalendarzowym.

Wyjątkiem jest 2014 rok, w którym przedsiębiorca albo organizacja, którzy wykonali obowiązek odzysku i recyklingu opakowań w wielkości przekraczającej wymagany w 2013 r. poziom odzysku lub recyklingu, zgodnie z dotychczasowymi przepisami, mogą rozliczyć w 2014 r. masę odpadów opakowaniowych przekraczającą wymagany poziom odzysku lub recyklingu w wysokości nie większej niż 10% wymaganego poziomu w 2013 r.

Zgodnie z ustawą z dnia 13 czerwca 2013 roku o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. 2016 r, poz. 1863) w przypadku gdy wprowadzający produkty w opakowaniach oraz organizacja odzysku opakowań, pomimo ciążącego obowiązku, nie wnieśli opłaty produktowej albo wnieśli opłatę niższą od należnej, marszałek województwa ustala, w drodze decyzji, wysokość zaległości z tytułu opłaty produktowej.

W przypadku niewykonania decyzji, o której mowa wcześniej, marszałek województwa ustala, w drodze decyzji, dodatkową opłatę produktową w wysokości odpowiadającej 50% kwoty niewniesionej opłaty produktowej.

Teoretycznie można zrobić to do końca roku, jednakże organizacje odzysku opakowań również potrzebują czasu, by wywiązać się z przejętych od przedsiębiorców obowiązków. Najistotniejsze jest, by nie mylić terminu złożenia marszałkowi województwa sprawozdania, który upływa 15 marca kolejnego roku kalendarzowego (za lata 2012 – 2014 obowiązuje okres przejściowy i sprawozdania składa się na zasadach dotychczasowych), z terminem obowiązku rozliczenia się z opłaty produktowej, który upływa 31 grudnia danego roku kalendarzowego. Zgodnie z ustawą z dnia 13 czerwca 2013 roku o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. 2016 r, poz. 1863) rozliczenie danego roku powinno nastąpić najpóźniej 31 grudnia danego roku kalendarzowego.

Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 roku o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. 2016 r, poz. 1863) nakłada szereg dodatkowych obowiązków na przedsiębiorcę. Niektórych z nich przedsiębiorca nie może przekazać organizacji odzysku opakowań. Wśród nich są:

Wpis do rejestr przedsiębiorców – obowiązkowy dla przedsiębiorców:

a) będących organizacjami odzysku opakowań,

b) dokonujących wewnątrzwspólnotowej dostawy:

• odpadów opakowaniowych,
• produktów w opakowaniach,

c) eksportujących:

• odpady opakowaniowe,
• opakowania,
• produkty w opakowaniach,

d) prowadzących recykling lub inny niż recykling proces odzysku odpadów opakowaniowych,

e) wprowadzających opakowania,

f) wprowadzających produkty w opakowaniach.

Rejestr jest w fazie tworzenia i ma powstać najpóźniej do dnia 24.01.2018 roku. Wpis do rejestru uzyska przedsiębiorca, który złoży wniosek w formie elektronicznej i pisemnej oraz uiści opłatę rejestrową. Wpis do rejestru skutkować będzie uzyskaniem indywidualnego numeru rejestrowego.

Wszystkie kwestie związane z uzyskaniem obowiązkowego wpisu do rejestru poruszone są na szkoleniach dotyczących opakowań i odpadów opakowaniowych: https://ekocykl.org/uslugi/szkolenie-oplata-produktowa/

Składanie zawiadomień – do dnia utworzenia rejestru przedsiębiorca, który rozpoczyna działalność polegającą na wytwarzaniu, imporcie lub wewnątrzwspólnotowym nabyciu produktów w opakowaniach lub produktów, odzysku lub recyklingu odpadów opakowaniowych lub odpadów powstałych z produktów, działalność w zakresie eksportu lub wewnątrzwspólnotowej dostawy odpadów opakowaniowych lub powstałych z produktów w celu poddania ich odzyskowi lub recyklingowi, a także organizacja odzysku lub organizacja odzysku opakowań, składa zawiadomienie o tym fakcie do marszałka województwa w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia działalności.

Wyżej wymienieni przedsiębiorcy oraz przedsiębiorcy, którzy przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy z dnia 13 czerwca 2013 roku o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. 2016 r, poz. 1863) złożyli marszałkowi województwa zawiadomienie są obowiązani zgłaszać marszałkowi województwa zmiany danych zawartych w dokonanym zawiadomieniu nie później niż do końca miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła zmiana.

Postępowanie z opakowaniami wielomateriałowymi lub po środkach niebezpiecznych – wprowadzający środki niebezpieczne w opakowaniach jest obowiązany zorganizować system zbierania oraz zapewniać odzysk, w tym recykling, odpadów opakowaniowych po środkach niebezpiecznych, z tym że wprowadzający środki niebezpieczne będące środkami ochrony roślin jest obowiązany zorganizować system zbierania oraz zapewniać odzysk, w tym recykling, odpadów opakowaniowych po środkach niebezpiecznych będących środkami ochrony roślin.

Wprowadzający środki niebezpieczne w opakowaniach wykonuje obowiązki, o których mowa powyżej, samodzielnie albo przez przystąpienie do porozumienia o których mowa w art. 25 ustawy z dnia 13 czerwca 2013 roku o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. 2016 r, poz. 1863).

Wprowadzający środki niebezpieczne w opakowaniach może zlecić wykonanie poszczególnych czynności w zakresie gospodarowania odpadami opakowaniowymi po środkach niebezpiecznych posiadaczowi odpadów.

Przepisy powyższe stosuje się także do wprowadzającego produkty w opakowaniach wielomateriałowych.

Nowym obowiązkiem wynikającym z ustawy z dnia 13 czerwca 2013 roku o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. 2016 r, poz. 1863) jest prowadzenie publicznych kampanii edukacyjnych przez wprowadzających do obrotu produkty w opakowaniach. Ten obowiązek przedsiębiorca może przekazać organizacji odzysku opakowań.

Zgodnie z ustawą z dnia 13 czerwca 2013 roku o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. 2016 r, poz. 1863) organizacja odzysku opakowań przejmuje obowiązek wprowadzającego produkty w opakowaniach na podstawie zawartej z nim w formie pisemnej pod rygorem nieważności umowy, w odniesieniu do całej masy opakowań jednego lub kilku rodzajów, jakie wprowadzający produkty w opakowaniach wprowadził do obrotu w danym roku kalendarzowym.

Organizacja odzysku opakowań nie może przejąć obowiązku od przedsiębiorcy w odniesieniu do opakowań wielomateriałowych oraz opakowań po środkach niebezpiecznych.

Zgodnie z ustawą z dnia 13 czerwca 2013 roku o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. 2016 r, poz. 1863) w przypadku otwarcia likwidacji albo ogłoszenia upadłości organizacji odzysku opakowań, przejęty przez nią obowiązek ponownie staje się, z dniem otwarcia likwidacji albo ogłoszenia upadłości, obowiązkiem wprowadzającego produkty w opakowaniach, od którego został on przejęty, w odniesieniu do masy opakowań wprowadzonych przez niego do obrotu od dnia 1 stycznia roku kalendarzowego, w którym nastąpiło otwarcie likwidacji lub ogłoszenie upadłości organizacji odzysku opakowań.

Zgodnie z ustawą z dnia 13 czerwca 2013 roku o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. 2016 r, poz. 1863) określony został minimalny kapitał zakładowy w wysokości 2,5 mln zł, by zapobiec zakładaniu organizacji odzysku opakowań przez przypadkowe osoby. Można sprawdzić, czy organizacja odzysku spełnia wszystkie przewidziane ustawą warunki, jeśli tak, jest to dla przedsiębiorcy sygnał, że ma do czynienia z poważną instytucją, a w/w kapitał jest zabezpieczeniem jego ewentualnych roszczeń. Warto też związać się z organizacją odzysku opakowań, która należy do dużych izb gospodarczych, np. Polskiej Izby Opakowań czy Polskiej Izby Gospodarki Odpadami.

Tak, ustawodawca zawsze zezwala na realizację obowiązków samodzielnie. Zgodnie z ustawą z dnia 13 czerwca 2013 roku o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. 2016 r, poz. 1863) wprowadzający produkty w opakowaniach może wykonywać obowiązek odzysku i recyklingu opakowań samodzielnie, jeżeli poddaje odzyskowi, w tym recyklingowi:

1) wyłącznie odpady opakowaniowe wytworzone przez siebie lub

2) odpady opakowaniowe zebrane od innych posiadaczy odpadów, takiego samego rodzaju i w takiej samej masie jak odpady opakowaniowe powstałe z wprowadzonych przez niego do obrotu produktów w opakowaniach.

Również obowiązek prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych może być realizowany przez przedsiębiorcę samodzielnie.

Ustawa z dnia 11 maja 2001 roku o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz opłacie produktowej (T.J. Dz. U. z 2007 r., nr 90, poz. 607 ze zm.) wprowadza ograniczenia dotyczące możliwości samodzielnego prowadzenia odzysku i recyklingu odpadów przez przedsiębiorcę. Zgodnie z tymi przepisami przedsiębiorcy samodzielnie zbierający opakowania mogą poddawać recyklingowi lub odzyskowi (zgodnie z warunkami określonymi w przepisach o odpadach) wyłącznie wytworzone przez siebie odpady. Możliwe jest też realizowanie tego obowiązku samodzielnie przez przedsiębiorcę poprzez poddanie odzyskowi lub recyklingowi odpadów takiego samego rodzaju i w takiej samej masie lub ilości, jak wprowadzone przez niego na rynek, zebranych przez samodzielnie zorganizowaną sieć selektywnej zbiórki odpadów.

Zgodnie z ustawą z dnia 13 czerwca 2013 roku o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. 2016 r, poz. 1863) wprowadzenie do obrotu opakowań lub produktów w opakowaniach, a więc wystąpienie obowiązku, następuje w dniu:

• ich przywozu na terytorium kraju;
• wystawienia faktury potwierdzającej odpowiednio wewnątrzwspólnotowe nabycie opakowań albo wewnątrzwspólnotowe nabycie produktów w opakowaniach.

Zgodnie z ustawą z dnia 13 czerwca 2013 roku o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. 2016 r, poz. 1863) marszałek województwa sprawuje kontrolę przestrzegania i stosowania przepisów ustawy w zakresie objętym jego właściwością. Główny Inspektor Ochrony Środowiska pełni funkcję organu wyższego stopnia w odniesieniu do marszałka województwa w sprawach określonych przepisami ustawy. Nadzór nad przestrzeganiem przepisów art. 41 i art. 42 sprawuje Inspekcja Handlowa.

Zgodnie z ustawą z dnia 13 czerwca 2013 roku o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. 2016 r, poz. 1863) przedsiębiorca może zostać ukarany administracyjnymi karami pieniężnymi w wysokości 5000 zł – 500 000 zł.

Obowiązek wpłacenia opłaty produktowej przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym wpłata powinna nastąpić (art. 18 ust. 3 ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej – T.J. Dz. U. z 2007 roku nr 90, poz. 607 ze zm.).

Tak. Opłaty związane z ustawą z 11 maja 2001 roku o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej (T.J. Dz. U. z 2007 r., nr 90, poz. 607 ze zm.) są kosztem uzyskania przychodu i mogą być odliczone od podatku, pod warunkiem że nie są to koszty sankcji finansowo-karnych związanych z niewypełnieniem obowiązku, o którym mowa w w/w ustawie – wtedy nie można zaliczyć ich w koszty.

Zgodnie z art. 6 ust. 3 Ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. 2016 r, poz. 1863) przepisów ustawy w zakresie uzyskania wymaganych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych, w tym dotyczących opłaty produktowej, oraz dokumentów potwierdzających recykling lub inny niż recykling proces odzysku odpadów opakowaniowych, eksport odpadów opakowaniowych i wewnątrz-wspólnotową dostawę odpadów opakowaniowych nie stosuje się do przedsiębiorców wprowadzających produkty w opakowaniach, którzy w danym roku kalendarzowym wprowadzili do obrotu produkty w opakowaniach o łącznej masie opakowań nieprzekraczającej 1 Mg, z zastrzeżeniem art. 7 ust. 1.

Art. 7 ust. 1 mówi, iż w zakresie, w jakim przepisy ustawy dotyczące opłaty produktowej nie mają zastosowania do przedsiębiorców, o których mowa w art. 6 ust. 3, stanowi to pomoc de minimis.

Wartość pomocy de minimis odpowiada wartości zwolnienia z opłaty produktowej, obliczanej z zastosowaniem maksymalnej stawki opłaty produktowej dla opakowań.

Osiągnięty poziom odzysku lub recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych liczymy wg następującego wzoru:

o – osiągnięty poziom odzysku lub recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych,

A – wartość masy lub ilości odpadów opakowaniowych i poużytkowych poddanych odpowiednio odzyskowi lub recyklingowi,

W – masa lub ilość wprowadzonych na rynek opakowań lub produktów objętych ustawą.

Odpowiedzialnym jest importer, tzn. podmiot, który figuruje na dokumencie importowym SAD lub fakturze potwierdzającej wewnątrzwspólnotowe nabycie produktów w opakowaniach.

Tak. Generalnie chodzi o zasadę, że jeśli ktoś wprowadza na teren kraju odpady, to musi ponieść koszt poddania ich recyklingowi bez względu na to, czy są one nowe, czy używane.

Masy opakowań wyeksportowanych (jak i wewnątrzwspólnotowo dostarczonych) wraz z produktami, nie wlicza się do masy opakowań obciążających przedsiębiorców obowiązkiem zapewnienia ich odzysku i recyklingu. Nie można jednak tej masy odejmować od faktycznej masy obowiązku powstałego z tytułu wprowadzenia na krajowy rynek opakowań wraz z produktami. W przypadku gdy przedsiębiorca sprowadza z zagranicy jakiś towar, który częściowo sprzedaje w kraju a częściowo zagranicą (bez przepakowywania), masę obowiązku ustala na podstawie opakowań tych produktów, które zostały w kraju.

Przedsiębiorcy sprzedający produkty za granicę przez pośredników, nie wliczają przy obliczaniu poziomu recyklingu także tej części produktów lub produktów w opakowaniach, która została wyeksportowana lub opuściła terytorium kraju w drodze wewnątrzwspólnotowej dostawy przy udziale pośrednika.

W nowelizacji ustawy z dnia 11 maja 2001 roku o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz opłacie produktowej (T.J. Dz. U. z 2007 roku nr 90, poz. 607 ze zm.) doprecyzowano rodzaj działalności przedsiębiorcy, kiedy nie stosuje się przepisów ustawy. Następuje to, gdy przedsiębiorca eksportuje produkty uprzednio wprowadzone na terytorium kraju w drodze importu. Wcześniejsze przepisy określały taką sytuację jako tzw. odprawę czasową i wówczas przepisom ustawy nie podlegała masa odpadów sprowadzona do kraju drogą importu w celach eksportu.

W tym wypadku płaci przedsiębiorca, który zamawiał towar i którego logo jest widoczne na opakowaniu. Samo wykonanie usługi pakowania nie powoduje przeniesienia na przedsiębiorcę obowiązków wynikających z ustawy.

Często np. sieci supermarketów zamawiają u konkretnych przedsiębiorców wykonanie produktów, które są wprowadzone na rynek pod marką supermarketów. W takich wypadkach obowiązki wynikające z ustawy obciążają supermarket. Nowe przepisy ustawy dokładnie precyzują też, co oznacza pojęcie “oznaczenie”, czyli logo przedsiębiorcy umieszczone na opakowaniu. Pojęcie to należy rozumieć jako znak towarowy zgodnie z ustawą z dnia 30 czerwca 2000 roku Prawo własności przemysłowej, czyli każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, jeżeli nadaje się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa. W tym rozumieniu znakiem towarowym może być wyraz, rysunek, ornament, kompozycja kolorystyczna, forma przestrzenna, a także melodia lub inny sygnał dźwiękowy.

Nie. Jedynie recykling odpadów opakowaniowych z grupy 15 01 XX traktowany jest jako spełnienie obowiązku. Odzysk innych materiałów, w tym odpadów poprodukcyjnych, jest obejściem ustawy. Grupy poszczególnych odpadów opakowaniowych oznaczane są kodami 15 01 XX w zależności od rodzaju odpadu:

15 01 01 – odpad opakowaniowy z papieru i tektury

15 01 02 – odpad opakowaniowy z tworzyw sztucznych

15 01 03 – odpad opakowaniowy z drewna

15 01 04 – odpad opakowaniowy z metalu

15 01 05 – odpad opakowaniowy wielomateriałowy

15 01 07 – odpad opakowaniowy szklany

Styropian zalicza się do grupy opakowań z tworzyw sztucznych.

Jeśli przedsiębiorca prowadzi sklep o powierzchni handlowej powyżej 500 mkw. lub sieć sklepów o łącznej powierzchni handlowej pow. 5000 mkw., podlega przepisom ustawy z dnia 11 maja 2001 roku o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz opłacie produktowej (T.J. Dz. U. z 2007 roku nr 90, poz. 607 ze zm.). Do masy opakowań wprowadzonych na rynek wlicza się wówczas wszystkie opakowania, w które pakowane są produkty w tych jednostkach. Dotyczy to również torebek, które są umieszczone przy kasach i w które klient pakuje kupione produkty.

Obowiązkowi recyklingu nie podlegają opakowania mające bezpośredni kontakt z produktami leczniczymi (określonymi w prawie farmaceutycznym) jak i opakowania po środkach niebezpiecznych.

Nie jest nałożony obowiązek zapewnienia recyklingu w stosunku do materiałów reklamowych wprowadzanych na rynek.

Wagę etykiety należy uwzględnić w wadze opakowania, w grupie materiału, z którego została wykonana.

W przypadku opakowań z tworzyw sztucznych za recykling uznaje się wyłącznie wytworzenie produktu z tworzywa sztucznego. W związku z tym produkcja aglomeratu, regranulatu i podobnych surowców jest nie jest traktowana jako recykling.

Opakowanie wielokrotnego użytku uważa się za wprowadzone do obrotu tylko raz, w momencie pierwszego wydania z magazynów produktów w tych opakowaniach. Oznacza to, że kupując opakowania wielokrotnego użytku wykorzystane już przez innego przedsiębiorcę, nie płacimy za nie opłaty produktowej/recyklingowej.

Od 1 stycznia 2004 roku palety drewniane nie były objęte wynikającym z ustawy z dnia 11 maja 2001 roku o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz opłacie produktowej (T.J. Dz. U. z 2007 roku nr 90, poz. 607 ze zm.) obowiązkiem recyklingu. Nowelizacja tej ustawy z 2005 r. wprowadziła jednakże od początku 2006 roku obowiązek odzysku palet drewnianych a od 1 stycznia 2008 roku również obowiązek ich recyklingu.

Zaliczenie danego opakowania do odpowiedniej grupy PKWiU zostało nałożone, zgodnie z zasadami metodycznymi Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług zawartymi w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (Dz. U. z 2008 roku nr 207, poz. 1293 ze zm.), na producenta tego opakowania. W przypadku trudności ze sklasyfikowaniem produktu lub opakowania w określonej grupie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług należy zwracać się do właściwego terytorialnie urzędu statystycznego lub do Głównego Urzędu Statystycznego.

Wszystkie opakowania bez względu na symbol PKWiU, podlegają obowiązkowi zapewnienia odpowiedniego poziomu recyklingu.

Wysokość należnej opłaty produktowej należy podawać z dokładnością do dwóch cyfr po przecinku, tzn. do setnych złotego (czyli co do grosza). Stawki opłat produktowych podane są właśnie z taką dokładnością. Natomiast masę opakowań zaokrąglamy do kilograma, zgodnie z ustawą o odpadach (Dz.U. z 2001 roku Nr 62, poz. 628 z późniejszymi zmianami).

Nowe przepisy nie wyznaczyły obowiązku odzysku dla opakowań wprowadzonych na terytorium kraju na rok 2005, a jedynie określiły, iż przedsiębiorca musi osiągnąć w 2007 roku co najmniej 50% poziom odzysku odpadów opakowaniowych łącznie dla wszystkich rodzajów opakowań, w których wprowadził produkty.

Warto jednak podkreślić, że w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 24 maja 2005 roku w sprawie rocznych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych został określony poziom odzysku na rok 2006 na wysokości 43% – łącznie dla wszystkich opakowań, w których wprowadzono produkty. Od tego właśnie roku obowiązuje obowiązek odzysku wyliczany zgodnie z zamieszczonym w nowelizacji ustawy szczegółowym sposobem obliczania opłaty produktowej z tytułu niewykonania obowiązku odzysku (załącznik nr 5 do ustawy) wg wzoru:

OP odzysk – oznacza wysokość należnej opłaty produktowej w zł;

M z indeksem liczbowym – oznacza odpowiednio masę w kg danego rodzaju opakowania wprowadzoną przez przedsiębiorcę w roku sprawozdawczym na terytorium kraju,

przy czym:

M1 – dotyczy opakowań z tworzyw sztucznych,
M2 – dotyczy opakowań z aluminium,
M3 – dotyczy opakowań ze stali w tym z blachy stalowej,
M4 – dotyczy opakowań z papieru i tektury,
M5 – dotyczy opakowań ze szkła gospodarczego, poza ampułkami,
M6 – dotyczy opakowań z materiałów naturalnych (drewna i tekstyliów);

OP z indeksem liczbowym – oznacza odpowiednio stawkę jednostkową opłaty produktowej w zł za kg dla danego rodzaju opakowania, określoną w obowiązującym w danym roku rozliczeniowym rozporządzeniu w sprawie stawek opłat produktowych przy czym:

O1 – dotyczy opakowań z tworzyw sztucznych,
O2 – dotyczy opakowań z aluminium,
O3 – dotyczy opakowań ze stali w tym z blachy stalowej,
O4 – dotyczy opakowań z papieru i tektury,
O5 – dotyczy opakowań ze szkła gospodarczego, poza ampułkami,
O6 – dotyczy opakowań z materiałów naturalnych (drewna i tekstyliów);

P odzysku – wyrażony ułamkiem dziesiętnym wymagany w danym roku poziom odzysku;

M całkowita – oznacza sumę mas w kg wszystkich rodzajów opakowań wprowadzonych przez przedsiębiorcę w roku sprawozdawczym na terytorium kraju;

M odzyskana – oznacza sumę mas w kg wszystkich rodzajów odpadów opakowaniowych poddanych odzyskowi w roku sprawozdawczym.